Met de volle goesting namen ze de zorg voor opa Sam (94) op zich toen omoe overleed. Kangoeroewonen: het klinkt ook zo schoon, en de overheid wil niets liever dan mensen zo lang mogelijk thuis te houden. Maar voor de vergunning moesten Dominiek en Wim een jaar tot het uiterste gaan én diep in de buidel tasten.
"Ik weet nog hoe kangoeroewonen enkele jaren geleden gepromoot werd als dé oplossing om de overbevolking in rusthuizen tegen te gaan", zegt Wim Kersbergen (46). "Maar wij hebben daarvoor wél een titanenstrijd moeten voeren." Wim noemt de procedure ronduit kafkaiaans. Intussen heeft hij vanuit zijn eetkamer in Wijnegem zicht op het resultaat: een paar meter verder zit Sam Annys, 94 en kwiek en monter, achter zijn computer. Internet was een voorwaarde als hij bij zijn dochter Dominiek (44) en schoonzoon zou intrekken. Net als een eigen ingang via de garage, keuken, badkamer, slaapkamer en leefruimte. Het is er allemaal in zijn zogenaamde Skilpod-woning van 48 m2, die aan de garage werd bevestigd - een houten constructie op schroeffunderingen die zo weer weggehaald kan worden.
Vuist op tafel
Dat Sam zijn woonst verliet, was al langer een noodzaak: jaren stond hij met echtgenote Thérèse op de lijst voor een serviceflat in Wijnegem. Zij overleed in mei 2015, maar plaats voor Sam kwam er nooit. "Alle opvangoplossingen bleken te duur of onhaalbaar. Of hij werd gewoon niet toegelaten", zegt Wim. "Een container in de tuin of de garage ombouwen was niet toegestaan. Om opa gewoon bij ons te laten intrekken, hebben we te weinig plaats. Hij is ook nog hard op zijn zelfstandigheid en privacy gesteld."
Toen de firma Skilpod hen de uitweg bood, klopten ze bij de gemeente aan voor de vergunningen. Dat had heel wat voeten in de aarde. "Een jaar duurde het. Een heel jaar dat hij in zijn eigen woning de trap moeizaam op kon, moeilijk kon douchen en niet meer boven kon slapen. De gemeente wist niet wat ermee aan te vangen, en dat neem ik hen niet kwalijk, want de regelgeving hogerop maakte het hen moeilijk. Toen ik bij de burgemeester met de vuist op tafel sloeg, kregen we eindelijk een bouwvergunning. Tíjdelijk. Voor zolang de zorg duurt."
En de druppel moest nog in de bus vallen. "Door de constructie steeg ons kadastraal inkomen met 43%. Voor de overheid logisch, want je woonoppervlakte breidt uit, je hebt er een keuken en badkamer bij. Zij volgen gewoon de regels. Maar waarom moet ik opdraaien voor een taak die ik - weliswaar met plezier - van de overheid overneem? Voor een zorgpremie komt schoonvader niet in aanmerking, en andere premies zijn onvindbaar." De totale investering bedroeg 88.000 euro, en wat ze met de constructie moeten als Sam komt te overlijden, weten ze niet. Verhuren aan een nieuwe zorgbehoevende? Te overwegen, maar niet ideaal. Verwijderen? Weg investering. Als tuinhuis gebruiken? Duur tuinhuis.
Ach, ambtenaren
Opa Sam kroop zelfs bijna in zijn pen om de ministers aan te schrijven. "Ach, ambtenaren werken met het wetboek naast hen. Maar mijn kinderen worden beboet omdat ik nergens terechtkon."
"Als de overheid haar wetten zou afstemmen op het grote ideaal van zorgwonen, zal het ook aantrekkelijker worden om zorgbehoevenden in huis te nemen", zegt Wim nog. "Ja, we zouden het opnieuw doen. Voor Sam, want hij geniet ervan. En onze kinderen Lander (14) en Alex (12) leren zo een belangrijke les: hun opa schuift nu vaak mee aan tafel, ze moeten rekening met hem houden. Maar soms overvalt het ons: bezint eer ge begint."
Politici: "We bekijken hoe vergunning eenvoudiger kan"
Subsidies voor zorgwonen zijn er niet, maar met het Vlaams Mantelzorgplan wil minister van Welzijn Jo Vandeurzen (CD&V) mensen zo lang mogelijk thuis laten wonen. Denk aan zorgvergoedingen en mantelzorgpremies.
"Wat woningen betreft, bekijkt een werkgroep hoe zorg voor zorgvragers eenvoudiger kan in tijdelijke woningen", klinkt het. Het gaat om mobiele en tijdelijke woonunits zoals de Skilpod, die kunnen worden toegevoegd aan bestaande huisvesting. Na afloop van de zorg kan de ruimte worden weggenomen en heringericht voor een nieuwe zorgvrager. In juni dit jaar zou het project afgerond moeten zijn en worden er beleidsaanbevelingen gemaakt. "Ook drempels van ruimtelijke ordening en regelgeving zoals bouwvergunningen worden dan herbekeken, maar een financiële tegemoetkoming voor de tijdelijke constructie zal er niet bij horen."
Voor het kadastraal inkomen geldt een Skilpod nu als onroerend goed, of die nu als tijdelijke woning is bedoeld of niet. "We zijn ons er wél van bewust dat het hele systeem van het kadastrale inkomen aan modernisering toe is", klinkt het bij het kabinet van minister van Financiën Johan Van Overtveldt (N-VA). "Maar dat is een ingrijpende opgave die pas in de volgende legislatuur opgenomen kan worden. Dat is ook het moment om te bekijken hoe zorgwonen daarin past."
Ook het kabinet van Vlaams minister van Ruimtelijke Ordening Joke Schauvliege (CD&V) beseft dat de regels veel mensen beletten aan kangoeroewonen te doen. Een decreetwijziging maakt dit voorjaar al komaf met administratieve moeilijkheden. "Het zal mogelijk worden om eengezinswoningen op oude verkavelingen om te bouwen tot kangoeroewoning. Eerdere verkavelingsvoorschriften lieten dat niet toe", zegt woordvoerder Jan Pauwels.
Wim Kersbergen - CELIEN MOORS
Bron: Het Laatste Nieuws 10/01/2017
Tien ervaringsdeskundige mantelzorgcoaches (EMC’s) gaan voortaan mantelzorgers uit hun buurt coachen om zo hun weerbaarheid te vergroten. Hier lees je …
Tien ervaringsdeskundige mantelzorgcoaches (EMC’s) gaan voortaan mantelzorgers uit hun buurt coachen om zo hun weerbaarheid te vergroten. Rita Nevelsteen is een van …
Je zou er van gedemotiveerd geraken! Maar doorzetten wint eigenljik toch altijd
Log in of registreer je om reacties te plaatsen.